Hibiscus

De hibiscus (Hibiscus) behoort tot het geslacht van de dotterbloemigen (Malvaceae). Er bestaan honderden soorten en variëteiten met verschillende bloemkleur, bloemgrootte en winterhardheid. De planten bloeien in de zomer in veel verschillende kleurvariaties, sommige met dubbele bloemen.

De Chinese roos (Hibiscus rosa-sinensis) is ideaal voor plaatsing binnenshuis en in potten. De dubbele en enkele bloemen schitteren in heldere kleuren die variëren van wit tot rood, roze, geel en oranje. De bladeren kunnen langwerpig, puntig of eivormig zijn en de bloeiperiode loopt van maart tot oktober. De hibiscussoort Hibiscus rosa-sinensis ‘Gwen Mary’ bloeit bijvoorbeeld de hele zomer door met grote, roze bloemen, terwijl de soort Hibiscus rosa-sinensis ‘Donna Lynn’ een prachtig kleurverloop laat zien van rood naar paars naar geel. De Chinese roos is helaas niet vorstbestendig en houdt niet van wind en regen. Daarom is de plant niet geschikt voor buitenteelt, zelfs niet in de zomer.

In de tuin is de tuinhibiscus (Hibiscus syriacus), ook bekend als althaeastruik, een betere keuze. De struik groeit in een trechtervorm tot drie meter hoog, groeit langzaam en loopt pas laat in het voorjaar uit. De klokvormige bloemen verschijnen vanaf augustus en de bladeren zijn spits, eivormig en drielobbig. Er zijn veel variëteiten met een breed scala aan bloemkleuren, van paars tot wit, roze, blauw en rood, dubbel of enkel. Bijen, hommels en andere insecten zijn heel blij met de bloemen van de tuinhibiscus die bloeien van juli tot september. De plant is eveneens geschikt als haag : in de zomer vormt ze een bloeiend privacyscherm. In de winter verliest de tuinhibiscus zijn bladeren.

Zoals de naam al doet vermoeden, maakt de soort Hibiscus syriacus ‘White Chiffon’ indruk met zijn halfgevulde, witte hibiscusbloemen. Als je de juiste locatie kiest, kan de soort Hibiscus syriacus ‘Russian Violet’ tot wel twee meter hoog worden.

De moerashibiscus (Hibiscus moscheutos) - ook bekend als de reuzenhibiscus - voelt zich thuis in de tuin en toont zijn bloemenpracht van juli tot oktober. De bloemen zijn wit, roze, rood of meerkleurig. Hoewel hij tot twee meter hoog wordt, groeit de vaste plant langzaam en is ze nog niet erg wijdverspreid in ons land. De geelbloeiende Hibiscus moscheutos 'Old Yella' en de Hibiscus moscheutos 'Cranberry Crush' met zijn dieprode bloemen worden gekenmerkt door hun winterhardheid tot -20°C en een compacte groei van ongeveer 1 meter.

De hibiscus is afkomstig uit Azië, maar is ook terug te vinden in tropische en subtropische gebieden. Afhankelijk van de variëteit geeft de plant de voorkeur aan een zonnig tot half-schaduwrijk plekje dat is beschut tegen de wind zodat de tere bloemen en scheuten niet beschadigd raken. Een plek waar de plant niet wordt blootgesteld aan de felle middagzon, is ideaal. Als de plant echter te veel schaduw krijgt, zal ze minder bloemen ontwikkelen.

De hibiscus houdt van een humus- en voedselrijke bodem. De tuinhibiscus voelt zich vooral thuis in goed gedraineerde leemgrond, omdat deze voedingsstoffen en water goed vasthoudt. De reuzenhibiscus houdt van een vochtige bodem maar is vrij gevoelig voor wateroverlast, waardoor pure kleigrond eerder ongeschikt is. Het is in ieder geval belangrijk om voor een goede afwatering te zorgen, zodat de wortels niet in het water blijven staan. Bij de aanplanting in een zeer kleiachtige grond kunnen COMPO Bio Granuplant® Hydrokorrels vermengd worden met de grond om deze losser te maken en om water op te slaan.

De Chinese roos gedijt uitstekend in een humus- en voedselrijke grond. Omdat de voedingsstoffen in de grond sneller worden opgebruikt bij planten in een pot, moet je extra aandacht besteden aan een regelmatige aanvoer van voedingsstoffen. Als kamerplant heeft de Chinese roos een lichtrijke standplaats met direct zonlicht nodig, bij voorkeur dicht bij een raam. Tocht en plotselinge temperatuurschommelingen moeten echter worden vermeden. De tropische plant geeft de voorkeur aan temperaturen tussen de 15 en 28°C en kan beter niet in ruimtes onder de 10°C worden geplaatst, omdat dit de groei kan belemmeren. De plant houdt van een hoge luchtvochtigheid. Besproei de bladeren daarom regelmatig met water of plaats een luchtbevochtiger bij de plant. Bemest één of twee keer per week tijdens het groeiseizoen, dus van de lente tot de herfst, met een meststof zoals COMPO Vloeibare Meststof Mediterrane Planten.

Als je een hibiscus in een pot wilt planten, kies dan een pot met een inhoud van minstens 15 L waarvan de bodem is voorzien van afvoergaten. Voor grotere hibiscussen (vb. tuinhibiscus en reuzenhibiscus) kan een grotere pot nodig zijn.

Kies een goed gedraineerde, voedselrijke potgrond zoals COMPO SANA® Universele Potgrond. Door de potgrond te vermengen met COMPO Bio Granuplant® Hydrokorrels creëer je een goede afwatering. Houd de grond na de aanplanting gelijkmatig vochtig, maar vermijd wateroverlast. Geef regelmatig water - laat daarbij de bovenste laag grond tussen de gietbeurten een beetje opdrogen.

Idealiter wordt de plant om de twee jaar verpot. De ideale periode hiervoor is de lente, wanneer er geen vorst meer verwacht wordt. Regelmatig verpotten is belangrijk omdat de kluit na verloop van tijd de pot volledig vult en de grond zijn voedingsdichtheid verliest. Bij het verpotten kan je de plant ook controleren op ziekten of plagen en kan je beschadigde wortels verwijderen.

Als je een tuinhibiscus wilt aanplanten of verplanten, doe je dat bij voorkeur in mei, na de IJsheiligen. Zo kan hij goed groeien tot de volgende vorstperiode. Het plantgat moet minstens twee keer zo groot zijn als de kluit. Vermeng COMPO Bodemverbeteraar Aanplantingen met de uitgegraven grond zodat de hibiscusplant vanaf het begin voedingsstoffen krijgt. Zodra je de plant hebt aangeplant, kan je het plantgat verder opvullen met het mengsel. Druk vervolgens goed aan en geef water. Ook in de daaropvolgende weken is voldoende water essentieel.

Goed water geven is erg belangrijk voor een gezonde groei. Als je hibiscus niet voldoende water krijgt, zal hij snel zijn bloemen verliezen. Zorg daarom voor regelmatig en voldoende water, vooral op warme dagen. Zorg er wel voor dat er geen wateroverlast ontstaat. Om dit te voorkomen kun je bij aanplanting in een pot de bodem bedekken met een laagje COMPO Bio Granplant Hydrokorrels. In de winter heeft de hibiscus minder water nodig. Belangrijk is dat de kluit niet uitdroogt.

Alle hibiscus-soorten moeten van maart tot oktober eenmaal per week een portie meststof krijgen. Een vloeibare meststof zoals COMPO Vloeibare Meststof Mediterrane Planten is ideaal voor hibiscusplanten in bakken. Als alternatief kun je een gekorrelde meststof met lange werking gebruiken die eveneens geschikt is voor hibiscus in de tuin. Deze korrels worden één keer per seizoen gebruikt en voorzien je planten gedurende meerdere maanden van alle belangrijke voedingsstoffen.

Snoeien is heel belangrijk. Door je hibiscus regelmatig te snoeien help je hem compact te groeien en veel bloemen te produceren. Afhankelijk van de variëteit wordt de hibiscus ongeveer een derde teruggesnoeid. Bij tuinhibiscussen is het vooral belangrijk om regelmatig te snoeien om de bloemvorming te stimuleren. De beste tijd hiervoor is eind februari tot begin april. Bij de reuzenhibiscus moeten alle droge delen van de plant in de lente of late herfst worden teruggesnoeid om de plant gezond te houden en de groei te stimuleren.

Hibicus kan op verschillende manieren worden vermeerderd. Afhankelijk van de soort zijn verschillende procedures geschikt.

De beste manier om een Chinese roos te vermeerderen is via een kopstek of gedeeltelijke stekken. Knip hiervoor scheuten af die ongeveer 12 cm lang zijn en verwijder de onderste bladeren. Deze stekken kun je in water zetten of direct in COMPO SANA Potgrond Zaaien & Stekken. Zorg ervoor dat ze voldoende water krijgen.

De tuinhibiscus wordt vaak vermeerderd door enten om de typische kenmerken van de variëteit te verkrijgen. Stekken zijn hier minder succesvol omdat ze slecht wortelen onder hobbytuinomstandigheden.

Zaden kunnen ook als optie worden gebruikt. Verzamel in de herfst de gedroogde zaaddozen en bewaar ze op een koele, droge plek gedurende de winter. In het voorjaar kan je de zaden binnenshuis voorzaaien of ze na de IJsheiligen direct in het tuinbed zaaien. De hibiscus kan zichzelf echter ook uitzaaien. Als je kleine jonge plantjes in je bed ontdekt, kun je ze gewoon opgraven en verplaatsen naar een andere plek. Als de vermeerdering via zaad gebeurt, bestaat de kans dat de zaailing qua bloemvorm en kleur verschilt van de oorspronkelijke plant, omdat twee variëteiten met elkaar gekruist zijn.

De reuzenhibiscus kan zowel door zaad als door stekken worden vermeerderd. Stekken worden op dezelfde manier behandeld als de Chinese roos.

De winterhardheid van je hibiscus hangt af van de soort. Naast de tuinhibiscus zijn er maar een paar soorten die winterhard zijn. De tuinhibiscus kan zelfs strenge vorst gemakkelijk overleven. Alleen jonge planten moeten worden beschermd met een dikke laag mulch om de warmte in de grond te houden. Bodembedekkende planten zijn ook geschikt om de grond rond de plant te beschermen. Ze groeien maar heel laag en vormen daardoor een soort beschermlaag.

Voordat je de hibiscus naar zijn winterverblijf brengt, moet je hem controleren op ongedierte en op dode en verlepte delen van de plant verwijderen. Als je hibiscus binnenshuis overwintert, geeft de plant de voorkeur aan een lichte plek, bij voorkeur bij 16 tot 18 graden. Als de lucht te warm en droog is, kan spint zich verspreiden. Als het te donker is, verliest de plant zijn bladeren.

Als je je hibiscus buiten wilt laten overwinteren, vereisen de niet winterharde variëteiten speciale zorg en een goede winterbescherming. Je kunt de pot het beste in een met bladeren gevulde doos zetten, die je vervolgens dicht bij een beschutte huismuur plaatst. De plant heeft in de winter weinig water nodig. Je moet er alleen voor zorgen dat de kluit niet uitdroogt. Je kunt ook zonder kunstmest. Geef vanaf het voorjaar regelmatig water en mest. Vanaf mei, als er geen late vorst meer dreigt, kan de hibiscus weer naar buiten.

Ongeacht de soort en variëteit wordt hibiscus vaak aangevallen door bladluizen. Deze komen vooral voor op de bloemknoppen en de jonge scheuten. In de winter of bij planten die binnenshuis worden gehouden, kan spint een probleem vormen door het warme, droge klimaat.

Ook echte meeldauw kan voor overlast zorgen. In dit artikel leggen we jou in detail uit hoe je de ziekte kan voorkomen en herkennen.

Hibiscus in de tuin is niet alleen populair bij ons mensen en bladluizen. Herten, konijnen en eekhoorns knabbelen ook graag aan de bloemen, bladeren en scheuten.