Grillkruiden

Naast knoflook zijn uien niet alleen een van de belangrijkste basisingrediënten in een barbecue-marinade, ze zijn ook de perfecte start voor beginnende tuiniers. De beste manier om de hele zomer van verse uien te kunnen genieten tijdens barbecuefeestjes : plant in augustus winteruien in de moestuin. Deze kleine uitjes kan je aankopen in netjes in je tuincentrum in de buurt. Tijdens de winter groeien ze veilig door en vanaf midden mei kunnen ze worden geoogst.

De aanplanting van pootuien is heel eenvoudig : in de winter kan je ze zorgeloos in een moestuinbak laten overwinteren, maar de knollen groeien ook heel goed op een zonnige plek in de moestuin. De verschillende uiensoorten stellen weinig eisen aan hun locatie ; meststof hebben ze helemaal niet nodig. Als je dit wenst, kan je een kleine hoeveelheid compost in de grond verwerken vooraleer je begint te planten. Bodems die te dicht zijn, moeten met een beetje zand worden losgemaakt, zoniet zullen de knollen snel gaan rotten. Steek de kleine uien in de grond op een afstand van ongeveer 10 centimeter : met de punt omhoog en slechts 2-3 centimeter diep bedekt met aarde. Vergeet de uien na de aanplanting geen water te geven. Daarna hoef je je de rest van de winter geen zorgen meer te maken over de groente.

Om te oogsten trek je gewoon de complete plant met de bladeren uit de aarde. Om de uien langer te kunnen bewaren is het belangrijk, dat ze goed opdrogen. Laat ze samen met de bladeren nog een paar dagen op droge aardbodem liggen - vergeet ze niet regelmatig te draaien. 

Knoflook hoort thuis in elk goed grillgerecht en is heel eenvoudig te kweken en te stockeren. Om zeker te zijn dat je verse knoflook beschikbaar hebt tijdens het barbecueseizoen, kunnen we je ook de winterteeltmethode aanbevelen - de oogst kan begin juni beginnen. Er is sowieso voldoende ruimte in groentebedden en je hoeft je geen zorgen te maken over bewatering.

Winterknoflook kan je aanplanten in september of oktober. Tijdens de teeltperiode stelt het bolgewas geen bijzondere eisen maar de basis moet wel goed zijn : de grond moet los en doorlatend zijn omdat de groente heel gevoelig is voor overtollig water. Dit kan vooral in de winter een probleem zijn. Het is echter geen goed idee om grote hoeveelheden zand in de grond in te werken, omdat knoflook heel vlak inwortelt, weinig grip vindt op zandgronden en snel uitdroogt. 

Eenmaal het groentebed klaar is, stop je de afzonderlijke teentjes knoflook rechtop in de grond, ongeveer 3 centimeter diep. Dit werkt trouwens niet bij alle knoflookbollen uit de supermarkt. Vele van die soorten komen uit warmere klimaten en groeien hier niet. Zorg er bij de aankoop van de "moederbol" voor dat deze afkomstig is uit regionale teelt. Als de bladeren vanaf juni bruin worden, kan de knoflook worden geoogst. Als er nog maar kleine hoeveelheden groen over zijn, trek je de bol samen met het bladgroen uit de grond. Laat je oogst nog enkele dagen drogen op een droge, warme plaats. Bij voorkeur hang je de knoflook op.

Smaakt het naar meer? Laat dan zeker een knol achter als basis voor de volgende teelt.

Echte salie is bijzonder lekker bij het braden van vlees- en visgerechten. Uit zaden kweken is best vervelend, maar aangezien echte salie een vaste plant is, is het zeker de moeite waard om de salietuin op te starten met een plant uit de kwekerij.

Als mediterrane plant geeft salie de voorkeur aan een plekje in de volle zon met een waterdoorlatende, steenachtige bodem waarin water goed kan weglopen. Direct na de aanplanting in mei kan je tot in de herfst blaadjes en takjes van de plant halen. Als je plant wat ouder is en steeds meer houtachtige scheuten draagt, raden we je aan om de plant na de bloei in de herfst te snoeien.

Als één salieplant niet volstaat, kan je de plant vermeerderen door te stekken. Dit doe je idealiter in mei of juni, wanneer de eerste scheuten sterk genoeg zijn. Kies een paar scheuten van middelbare leeftijd (niet houtachtig of niet te zacht) met twee tot drie paar bladeren en snijd ze af met een scherp mes net onder het onderste bladpaar. Doe deze nu in een pot met vochtige grond. De bladeren mogen hierbij geen contact maken met de aarde. Tot aan de ontworteling is het belangrijk om de stekken te beschermen tegen uitdroging. Daarom is een hoge luchtvochtigheid cruciaal en is een plekje in een serre ideaal. Je kan ook wat vershoudfolie of een doorzichtig zeil als bedekking gebruiken - in elk geval mag je niet vergeten regelmatig te verluchten zodat het niet te nat wordt onder de afdekking.

Op een lichtrijke locatie zonder direcht zonlicht zou je na een paar weken de groei van nieuwe scheuten moeten opmerken. Dan zijn er nieuwe wortels gevormd en kan je de folie of het zeil verwijderen. Geef je delicate plant nog een paar weken te tijd om goed in het kruidenbed in te nestelen.

Het vermeerderen van deze houtachtige plant via stekken is heel eenvoudig ; het vergt echter veel geduld en instinct. Lijkt dat niks voor jou? Lees dan zeker verder!

Als je aan de slag wilt gaan met rozemarijnzaden, moet je er rekening mee houden dat de plant uit de regio van de Middellandse Zee afkomstig is. Ze is dus niet zozeer omwille van haar grond- en waterbehoeften een moeilijke kandidaat, wel eerder vanwege haar liefde voor licht en warmte. Schrale en vrij droge zandgronden zijn okee, de bodem kan zelfs nog extra met zand worden vermengd. 

De optimale kiemtemperatuur van 25-30°C kan meestal alleen worden bereikt met behulp van een kweeklamp of een verwarmingsmat. Desalniettemin zal het enige tijd duren voordat de zaden ontkiemen. In principe slagen slechts enkele zaden erin om uit te groeien tot een gezonde plant. Het is daarom het beste om vroeg in het jaar te zaaien en altijd meerdere zaden tegelijk in een potje te doen - zo zouden er toch enkele plantjes moeten doorkomen in de lente.

Een kleine tip om de kans tot ontkieming te vergroten : laat de zaden enkele uren in lauw water weken voordat je gaat zaaien. Hierdoor worden de poriën geopend en kan de korrel beter het gietwater in de aarde opnemen. Omdat rozemarijn een lichte kiem is, mogen de zaden met een dun laagje aarde bedekt worden. Na 6 tot 8 weken kan je zien of je poging is geslaagd. Als de zaailingen de eerste blaadjes vormen, kan je ze in grote potten aanplanten. Dan kan je ook het deksel van de kweekbak langzaam aan verwijderen.

Wil je je rozemarijn buiten aanplanten? Wacht dan tot het 2e jaar na de teelt, anders is de plant nog te gevoelig voor kou en ongedierte. Het is in ieder geval het veiligst als je de plant in een pot plant die in de zomer op een zonnige plek op het balkon of het terras kan staan. In de garage of de traphal overleeft de plant tijdens de winter - in ieder geval enkel bij voldoende daglicht.

Oregano deelt zijn plekje in de tuin graag met rozemarijn en tijm omdat het ook een warmteminnende plant is : hoe meer zon, hoe beter het aroma zich ontwikkelt. Oregano houdt van een droge en voedingsarme bodem. Als het vocht goed kan doorsijpelen, kan het kruid gemakkelijk natte en koude wintermaanden overleven. Vanwege deze hardheid is het de moeite waard om oregano te vermeerderen via deling. In vergelijking met de vermeerdering via stekken en met zaaien is deze methode niet alleen de meest betrouwbare ; het stimuleert het kruid ook om nieuwe scheuten te vormen en het voorkomt op betrouwbare wijze dat de plant na verloop van jaren begint te verhouten.

De beste periode om de vaste plant te delen is in het voorjaar. Daarbij snoei je de helft van de scheuten en graaf je de plant voorzichtig uit. Gebruik je vingers om de kluit voorzichtig in twee of meer stukken te delen. Geef ze de eerste weken na aanplanting regelmatig water.

Oregano kan geoogst worden tussen juni en september, want in tegenstelling tot de meeste andere mediterrane kruiden hebben de bloemen ook iets te bieden : tijdens de bloeiperiode vormt oregano niet alleen de meeste etherische oliën, de bloemen zelf hebben een aangenaam kruidig aroma en moeten daarom ook worden geoogst.

Tijm mag zeker niet ontbreken bij het kruiden van gegrilde mediterrane groenten. De zaden en jonge planten zijn extreem fijn, hetgeen zaaien en verspenen moeilijk maakt. Daarom raden we je aan om te starten met een kwalitatieve plant van de kwekerij en deze eventueel te vermeerderen via stekken. Bij het kopen van de moederplant kan je je smaakvoorkeur kiezen - naast echte tijm zijn er ook varianten met citroen- of komijnaroma. Let in ieder geval op de informatie op het plantenetiket, want er zijn eigenlijk variëteiten die niet geschikt zijn voor consumptie of die de winter niet overleven in ons klimaat.

Om tijm te kunnen vermenigvuldigen, moet de moederplant zich eerst voldoende ontwikkeld hebben. Je kan dit het beste doen door ze op een warme, zonnige plek te planten. Daarnaast heeft tijm alle typische eigenschappen van mediterrane kruiden : de grond mag schraal en kalkhoudend zijn en het kruid heeft niet te vaak water nodig.

De beste tijd om te oogsten is in de vroege zomer, net voor de bloei. Dan begint de plant net knoppen te ontwikkelen en is het aandeel gezonde etherische oliën het hoogst. Kortom : je kan op elk moment van de lente tot de herfst iets van je tijmplant oogsten. 

Als je geluk hebt, neemt je tijmplant controle over haar eigen groei via langere zijscheuten die dicht bij de grond groeien en zo zelfstandig nieuwe wortels vormen. Als uit deze scheuten een nieuwe plant ontstaat, kan je ze van de moederplant scheiden en verplanten. Doet je struik dat niet? Dan kan je die proberen helpen door de grond onder de plant los te maken en vervolgens een paar scheuten dicht bij de grond te buigen. Bedek de scheuten met aarde - de punt komt uit de aarde. Na 3 of meer maanden zou deze scheut zijn eigen wortels moeten hebben.