Bessen special: alles over deze supergezonde vruchten

Met meer dan 1000 soorten kunnen aardbeien sterk variëren in vorm, kleur, grootte, smaak, oogsttijd en nog veel meer. Aardbeien zijn perfect voor zoetekauwen die toch willen afvallen en fit blijven. Met een watergehalte van meer dan 90 procent zijn aardbeien bijzonder caloriearm en bovendien zijn ze gezond, omdat ze veel vitamine C, foliumzuur, ijzer en calcium bevatten. Vanuit botanisch oogpunt zijn aardbeien besvruchten (waaronder bijvoorbeeld ook druiven en pompoenen vallen). De eigenlijke vruchten van aardbeien zijn de gele korrels op het oppervlak.

Afhankelijk van het begin van de bloei en de vruchtrijpheid worden aardbeien ingedeeld in zeer vroege en zeer late variëteiten. Voor de teelt is het ook belangrijk of een ras eenmalig dragend of doordragend is. Eenmalig dragende rassen zoals Bogota, Elvira en Havelland ontwikkelen hun bloesems uitsluitend in het voorjaar. Tweemalig dragende of doordragende rassen zoals Machern en Ostara bloeien daarentegen ook tijdens de langere zomerdagen. Wanneer je dus gedurende een lange periode wilt oogsten, moet je bij het telen verschillende soorten mengen. Daarbij geldt dat hoe vroeger je aardbeien plant, hoe beter. Dat is omdat de bloemen voor het volgende jaar al van augustus tot en met oktober worden aangelegd. Als je later plant, zal de oogst kleiner zijn. Een afstand van ongeveer 30 cm tussen de planten is optimaal.

Rode aalbessen behoren tot de ribesfamilie en zijn zeer robuust. De felrode bessen zijn vrij zuur, maar smaken heerlijk met suiker of honing, als jam en op taarten. Bovendien zitten ze vol met vitamine C. Nog gezonder en aromatischer zijn zwarte aalbessen. Ze verbeteren de doorlaatbaarheid van de bloedvaten en dragen daarom bij aan het voorkomen van hart- en vaatziekten. Voor bessenliefhebbers die graag bessen zonder suiker eten, zijn er ook kleurloze, zoete variëteiten, zoals Primus en White Versailles.

Aalbessenstruiken stellen weinig eisen aan hun standplaats en zijn tevreden met een plek in de schaduw of halfschaduw. Bessen ontwikkelen hun volle aroma echter het beste wanneer ze in de zon kunnen rijpen en er minstens twee verschillende soorten naast elkaar zijn geplant.

Frambozen worden onderverdeeld in twee rassen: zomer- en herfstframbozen.

Het voordeel van herfstframbozen is dat deze pas laat in het jaar rijpen en daarom geen last meer hebben van frambozenkevers. De zomerrassen leveren daarentegen een rijkere oogst en geven bovendien een betere kwaliteit frambozen.

Omdat een frambozenstruik tot 2 m hoog kan worden, raden we je aan een klimhulp in de vorm van een klimrooster bij de struik te plaatsen. Plaats meerdere struiken met een onderlinge afstand van ongeveer 50 cm naast de klimroosters in het bed. De ideale tijd om frambozen te planten is begin oktober. Frambozen hebben een voorkeur voor zon, maar gedijen ook goed op een halfschaduwrijke standplaats. Een tegen de wind beschutte locatie is belangrijk. Frambozenstruiken hebben een voedselrijke, losse bodem nodig. Ze kunnen absoluut niet tegen waterverzadiging.

Bramen hebben ranken met doornen - die ranken gebruiken ze als klimhulp. Wanneer bramenstruiken de ruimte krijgen, overwoekeren ze snel hun standplaats. Dat verschijnsel wordt 'verbraming' genoemd.

Bramen ontwikkelen zich het beste op zonnige standplaatsen. Vanwege de ranken is een huismuur op het zuiden ideaal voor een bramenstruik. Je kan een bramenstruik echter ook langs een klimrooster laten klimmen. Plant de struik 5 cm dieper dan normaal als je deze in een pot zet, om de vorming van nieuwe stekken te stimuleren. Snij vervolgens de bestaande stekken terug tot ongeveer 30 cm lengte. De bodem moet niet te licht, humusrijk en doorlatend zijn. Gunstig is een kalkarme bodem met een pH-waarde van 5,5 tot 6,5.

De bramenstruik is een tweejarige plant. Dat wil zeggen dat in het eerste jaar de jonge stekken groeien en in het tweede jaar de zijscheuten op de jonge stekken. Wanneer er voldoende zijscheuten zijn gevormd, kan je de stekken in de laatste weken van mei en de eerste weken van juni terugsnoeien. Laat ongeveer 6 jonge zijscheuten per struik over. Deze zullen volgend jaar de bramen dragen. Vanaf oktober moet je alle twee jaar oude stekken tot aan de grond toe verwijderen.