Correct planten

Tuinplanten worden aangeplant wanneer ze niet groeien en ze zich dus in hun groeipauze bevinden. In principe zijn er twee belangrijke periodes : de herfstaanplanting van eind september tot begin december en de voorjaarsaanplanting van begin maart tot eind april.

Welke periode je je plant best aanplant, hangt af van de plantensoort. De meeste meerjarige en winterharde tuinplanten en houtgewassen kunnen iets beter opgroeien als ze al in de herfst worden aangeplant. Dan is de bodem namelijk nog aangenaam warm, wat bevorderlijk is voor de inworteling. Tegelijkertijd zorgt de regen voor voldoende vocht. Bij aanplantingen in het voorjaar moet je er rekening mee houden dat je eventueel water moet geven tijdens zonnige, droge periodes. Door hun sterk ontwikkelde wortelgestel zijn de planten tegen de zomer al minder gevoelig voor droogte. Ook winterharde herfst- en winterbloemen worden meestal pas in september aangeplant.

Vorstgevoelige planten zoals lavendel, perzikboom, hortensia en hibiscus die in de tuin worden geplant of het ganse jaar door in een pot op het terras staan, komen veiliger de eerste winter door als ze in het voorjaar worden aangeplant. Niet-winterharde zomerbloemen zoals petunia’s, geraniums of verbena plant je beter aan als er geen vorst meer wordt voorspeld. Dit is meestal het geval na de IJsheiligen (midden mei).

Als je in boomkwekerijen of speciaalzaken op zoek gaat naar geschikte bomen, hagen of struiken, dan kom je ongetwijfeld de termen “blote wortel”, “potplant” en “wortelkluit” tegen. Sterker nog : de groeivorm of de “verpakking” is cruciaal bij het bepalen van het plantmoment. Maar wat is nu precies het verschil?

• Planten met blote wortel worden verkocht zonder potgrond rond de wortelkluit. Hun wortelgestel is daardoor duidelijk gevoeliger voor vorst en wind. We raden je dan ook aan om deze planten direct na de aankoop aan te planten. Dit type gewassen wordt hoofdzakelijk tussen de herfst en de lente verkocht en wordt bij voorkeur in de herfst aangeplant. Afhankelijk van de weersomstandigheden start de plantperiode in september en loopt die door tot in maart.
• Planten in potten, ook wel containerplanten genoemd, kunnen in principe het hele jaar door worden aangeplant, bij voorkeur van januari tot mei (als het niet te warm is) en van augustus tot december (als er geen grondvorst is). Alles hangt af van het weer en van de plantensoort. Deze planten kunnen ook in de zomer worden aangeplant, maar dit brengt risico’s met zich mee. Door de zomerse hitte is de kans op uitdroging namelijk heel groot. Zorg ervoor dat de plant wel degelijk in de pot is opgegroeid en niet achteraf in een pot is aangeplant. Dat zal je merken tijdens het uitplanten : als de plant uit de pot wordt gehaald en de wortelkluit uit elkaar valt (dus niet stevig blijft), dan kies je beter een ander exemplaar.
• Gevoeligere planten worden vaak met wortelkluit aangeplant. In dat geval wordt de plant verkocht met een portie aarde rond de wortelkluit. Het geheel wordt samengehouden met een doek of net. Deze planten hebben meestal fijnere wortels en zullen ook veiliger groeien. Planten met wortelkluit kan je zowel in het voorjaar als in het najaar aanplanten.

TUINPLANTEN

Niet alleen de juiste hoeveelheid zonlicht is belangrijk bij de keuze van de juiste aanplantingsplaats voor je bomen, struiken en planten, maar ook de bodemgesteldheid.

De belangrijkste bestanddelen in de bodem zijn zand, slib en klei. De meeste planten geven de voorkeur aan de “gulden middenweg”, namelijk een bodem met zand en klei in gelijke hoeveelheden. Het merendeel van de tuinbodems is geschikt voor een groot aantal planten. Als de bodem echter veel klei en weinig zand bevat, dan spreekt men over een zware grond. Als het aandeel zand domineert, dan is er sprake van een lichte grond. Deze types grond zijn niet voor alle planten ideaal. In ons artikel lees je meer over de verschillende grondsoorten, leer je hoe je je tuingrond bewerkt en ontdek je welke verschillende bodemtypes geschikt zijn.

Opgelet : ook de pH-waarde van de bodem speelt een belangrijke rol. De meeste tuinplanten geven de voorkeur aan een neutrale pH tussen 5,5 en 6,5. Er zijn echter ook planten, de zogenaamde zuurminnende planten (vb. bosbessen, veenbessen, rododendrons, azalea’s, …) die zich enkel goed voelen in een bodem met een pH onder 5,5. In dat geval moet de grond vóór de aanplanting royaal worden uitgegraven en het plantgat met een aangepaste bodemverbeteraar worden opgevuld.

POTPLANTEN

De grootste uitdaging bij planten in potten en bakken is ongetwijfeld wateroverlast. De pot en de bak hebben namelijk een beperkte inhoud en het gevaar bestaat dat er snel teveel water wordt gegeven. Daarom is het belangrijk dat de bodem van de pot voorzien is van drainagegaten zodat het overtollige water gemakkelijk kan weglopen.

Bedek de bodem van de pot of de bak met een laagje hydrokorrels om wateroverlast en wortelrot te voorkomen. Kies vervolgens voor een kwalitatieve potgrond die beantwoordt aan de behoeften van de plant. Een overzicht van de verschillende soorten potgrond vind je in ons artikel “Welke potgrond gebruik je voor welke plant?”. Zo hebben balkon- en terrasplanten een aangepaste potgrond nodig die is verrijkt met een meststof. Deze meststof zal de planten gedurende meerdere weken voorzien van alle belangrijke voedingsstoffen. Daarnaast bevat de potgrond ook specifieke stoffen die een deel van het gietwater opslaan en het terug vrijgeven als de plant daar nood aan heeft.

TUINPLANTEN

Een plant heeft plaats nodig om te groeien. Daarom moet je bij de aanplanting rekening houden met een zekere plantafstand. Deze hangt af van het type plant, de grootte en het groeipatroon. Hoe groter de plant, hoe meer ruimte ze nodig heeft. Het kleine, compacte formaat van jonge plantjes kan op het eerste zicht bedriegen. Vaste planten en groenteplanten groeien na de aanplanting namelijk fors uit, zowel in de hoogte als in de breedte.

Geef je tuinplanten voldoende plaats in het tuinbed zodat ze niet te dicht bij elkaar komen te staan. Dit kan de verspreiding van ziekten bevorderen  : de lucht kan minder goed circuleren zodat schimmels zich snel kunnen verspreiden en naburige planten en bloembakken kunnen infecteren. Daarnaast zullen de planten concurreren om licht, water en voedingsstoffen. In het ergste geval worden individuele planten volledig verdrongen door dominantere, sterkere planten. Planten te ver uit elkaar aanplanten kan echter ook problemen opleveren omdat grote open ruimtes onkruiden de kans geven om zich tussen de planten te nestelen. Volg daarom steeds de aanbevelingen op het plantenetiket op.

POTPLANTEN

Potplanten voelen zich comfortabel in een pot die minimaal drie centimeter breder is dan de pot waarin je ze hebt aangekocht. De kluit moet in alle richtingen tien centimeter ruimte hebben. Als je bloemen, vaste planten of gras samen in een grote pot wilt aanplanten, dan is de juiste opstelling cruciaal - niet alleen om de planten goed te laten gedijen, maar ook om een mooi esthetisch resultaat te krijgen. Plaats grotere planten in het midden en kleinere, laagblijvende soorten errond. Zo krijgen alle potplanten voldoende zonlicht en komen ze goed tot hun recht.

Ben je op zoek naar inspiratie? In ons artikel “vroegbloeiers op het balkon” laten we jou zien hoe je een mooie compositie maakt in een bloembak op het terras.

1. Drainagelaag en potgrond

Plaats enkele potscherven over het drainagegat in de bodem van de pot om te voorkomen dat het verstopt raakt met potgrond of dat de wortels van de plant door het gat gaan groeien. Bedek de bodem vervolgens met hydrokorrels om wateroverlast te voorkomen. Bij hoge potten is het voldoende als de drainagelaag ongeveer 1/4 hoog is. Iets lagere potten moeten voor 1/3 gevuld worden met hydrokorrels. Vul de pot verder aan met een aangepaste potgrond voor balkonplanten.

2. Plant plaatsen

Eenmaal je de pot hebt voorbereid, kan je de plant uit haar oude pot halen en de kluit voorzichtig losmaken. Plaats de plant op dezelfde hoogte als voorheen en vul de rest van de pot verder aan met potgrond tot twee centimeter onder de rand. Hierdoor krijgt het gietwater voldoende ruimte om langzaam weg te sijpelen.

3. Water geven - klaar!

Om zeker te zijn dat je planten goed inwortelen, moet je ze rijkelijk water geven.

1. Plantgat graven

Bij planten met wortelkluit moet de diameter van het plantgat dubbel zo diep en zo breed zijn als de wortelkluit.

2. Grond losmaken

Maak de bodem van het plantgat los met een schop of een spade. Afhankelijk van de plantensoort kan je een gekorrelde meststof met langdurige meststof vermengen onder de eerder uitgegraven grond. Hierdoor worden de voedingsstoffen gelijkmatig en gedurende meerdere maanden aan de plant vrijgegeven.

3. Plant plaatsen

Maak de kluit van je plant voorzicht los met de hand. Dit zal de wortelvorming stimuleren. Plaats de plant in het plantgat en vul verder op met aarde. De planten moeten even diep worden aangeplant als voorheen in de pot / in de grond. Entpunten moeten zich boven het grondoppervlak bevinden. Hogere bomen en struiken kan je ondersteunen door een paal in het plantgat te plaatsen.

4. Aandrukken en water geven

Stamp de grond voorzichtig aan zodat er geen holtes meer onder de grond zitten. Vergeet zeker niet om water te geven. Giet daarbij het water aan de voet van de plant, niet over de plant zelf.