Bitterkruid

Bitterkruid (Lewisia cotyledon) komt oorspronkelijk uit Californië, waar de plant zich met haar lange penwortel vastklampt aan de rotswanden van de Pacifische kust. De plant heeft gekozen voor de moeilijkste standplaats die er is : een stenige en droge bodem op een locatie met heel harde wind. Afhankelijk van het weer schijnt de zon de hele dag op de bloemen en bladeren, en dan is er nog de zilte zeelucht.

In de tuin of op het balkon heeft bitterkruid een plekje nodig in de volle zon. Er is minstens 4 uur volle zon per dag nodig om ervoor te zorgen dat de plant prachtige bloemen kan ontwikkelen. Als ze op een schaduwrijk plekje staat, zal ze niet bloeien en zal het risico op wortel- en bladrot enkel maar toenemen.

Allereerst : niet al het bitterkruid is gelijk. Er bestaan ondertussen verschillende soorten : sommige hebben een bonte mix van kleuren, er bestaat bitterkruid met gevulde en ongevulde bloemen. De verschillen zijn niet alleen visueel merkbaar, ook de winterhardheid verschilt naargelang de variëteit. De meeste soorten zijn in onze contreien winterhard en kunnen daarom ook in de volle grond worden aangeplant. Toch bestaat er ook bitterkruid dat temperaturen onder de 5°C niet verdraagt. Als je dus graag bitterkruid in je bloemperk wilt aanplanten, controleer je in het tuincentrum dus best de winterhardheid op het plantenetiket.

De belangrijkste basisvoorwaarde voor een gezonde ontwikkeling van bitterkruid is een doorlatende bodem. Het kleine plantje behoort tot de vetplanten en is - net als alle andere planten uit de plantenfamilie - erg gevoelig voor vocht en wateroverlast.

Ook in een dichte leemgrond of in een potgrond met hoge wateropslagcapaciteit voelt bitterkruid zich helemaal niet thuis. Heb je een rotstuin of een natuurstenen muur die je wilt beplanten? Dan is de kleine bloem ideaal! Voordat je het bitterkruid aanplant, raden we je aan om de normale tuinbodem met een portie kiezelstenen of zand te vermengen om zo voor een goede drainage te zorgen. Plant het gewas zeker niet op een locatie waar zich - bij hevige regenbuien - plassen vormen. Vooral tijdens de wintermaanden is het daar te nat.

Voor de aanplanting in pot gebruik je bij voorkeur een potgrond met hoog gehalte aan zand - speciale potgronden voor mediterrane planten of cactussen beantwoorden hier perfect aan. Kies een pot of plantenbak waarvan de bodem voorzien is van drainagegaten. Om te voorkomen dat deze gaten na verloop van tijd verstopt raken, kan je die afdekken met enkele potscherven of met kiezelstenen alvorens je begint op te vullen met potgrond.

Verder zijn er nauwelijks verschillen tussen aanplanting in volle grond en in potten. Om er zeker van te zijn dat de plant zich goed ontwikkelt, kies je best voor een kalkvrije bodem. Als je een kalkarme bodem hebt en je de plant water geeft met kalkvrij water, gefilterd leidingwater of water uit de regenton, dan is er helemaal geen probleem. Als de tuinbodem echter heel veel kalk bevat (pH-waarde van 7,5 of meer), dan kan je voor een comfortabele omgeving voor je bitterkruid zorgen door organisch materiaal, dat veel zuren bevat, met de bodem te vermengen. Dit kunnen bijvoorbeeld dennennaalden zijn of een potgrond met turf. Je kan natuurlijk het kalkgehalte in de bodem ook bufferen met gewoon tuinafval zoals grasmaaisel of herstbladeren.

De factor die het grootste gevaar vormt voor je bitterkruid : permanent vocht. Geef je plant dus enkel water wanneer ze daar nood aan heeft. Zoals alle vetplanten heeft bitterkruid vlezige bladeren waarin water kan worden opgeslagen. Als het bitterkruid in de volle grond is aangeplant, kan de plant met haar penwortel water uit de diepere grondlagen halen. Op die locaties moet je het bitterkruid tijdens lange periodes van droogte zeker water geven.

In het beperkte volume grond in potten of in bloembakken heeft bitterkruid tijdens de zomer natuurlijk extra water nodig. Om niet te veel water te geven, kan je de pot elke keer een beetje optillen voordat je water geeft. Na verloop van tijd zal je aanvoelen hoe zwaar of hoe licht de pot is als het water compleet is verdampt. Zo weet je wanneer het tijd is om opnieuw water te geven.

Ook op het vlak van meststof is bitterkruid heel erg zuinig. In de volle grond moet de vetplant helemaal niet bemest te worden. In potten of in bloembakken is het voldoende wanneer de plant twee tot drie keer per seizoen een portie vloeibare meststof voor mediterrane planten toegediend krijgt. Vooral een bemesting in het voorjaar is heel belangrijk : die portie voedingsstoffen geeft de plant de nodige energie voor de ontwikkeling van bloemen. Met de juiste toevoer van voedingsstoffen kan één plant tot 50 bloemen dragen!

Ook tijdens de winter vormt te veel water een groot gevaar voor je bitterkruid - zelfs meer gevaar dan vorst! Vooral bitterkruid in potten of in bloembakken moet in de winter beschermd worden tegen regen. Je hoeft er enkel voor te zorgen dat de grond niet uitdroogt. Vorstgevoelige exemplaren moeten extra worden beschermd met een isolatiematje, jute of vliesdoek. Vooral in regio's met barre weersomstandigheden raden we aan om het bitterkruid in een koel tuinhuis of in een lichtrijke kelder te laten overwinteren.

Bitterkruid kan ook in het bloemperk worden beschermd tegen overmatig vocht door een dikke laag bladeren op de bodem te strooien. Zorg er echter voor dat er geen rot aan de onderkant kan ontstaan en belucht de bladeren regelmatig door ze te mengen en te draaien.

Zaaien of stekken - de kans op succes is niet zo groot. De eenvoudigste manier om bitterkruid te vermeerderen is via de kleine bladrosetten die zich als uitlopers naast de moederplant vormen. De vorming van deze uitlopers kan je op volgende manieren bevorderen :

• Zorg ervoor dat het bitterkruid steeds voldoende plaats en energie ter beschikking heeft. Plant het kruid daarom aan in een voldoende grote pot die ook ruimte biedt aan de uitlopers.
• Verwijder regelmatig onnodige ballast zoals verwelkte bloemen en uitgedroogde plantendelen.
• Voorzie je bitterkruid regelmatig van voedingsstoffen. Deze heeft de plant nodig voor de vorming van de uitlopers.

De ideale periode om de uitlopers van de moederplant te verwijderen, is in de late zomer. Tegen die tijd zijn de plantjes stevig genoeg. Tijdens de koele wintermaanden kunnen ze zich dan volledig concentreren op de wortelvorming. De uitlopers van bitterkruid moeten tijdens de eerste winter echter in een pot op een vorst- en vochtvrije plaats worden geplaatst totdat ze enigszins zijn gegroeid.