Azalea

Tijdens de koude, sombere wintermaanden binnen genieten van kleurrijke bloemen - wat is er mooier? Het hoeft niet te verbazen dat er veel vraag is naar bloeiende, kleurrijke kamerplanten. Daarbij zijn azalea's heel populair.

Hoewel ze oorspronkelijk als apart plantengeslacht werden beschouwd, worden azalea's uit botanisch standpunt geclassificeerd als rododendrons. De kamerazalea's, die tijdens de winter bloeien, behoren tot de heidefamilie (Ericaceae). Sinds het begin van de 19e eeuw zijn azalea's, die oorspronkelijk uit China en Japan komen, ook in Europa terug te vinden. Er bestaan inmiddels al meer dan 100 soorten.

Ook al lijken azalea's op het eerste gezicht heel hard op rododendrons, er zijn toch enkele verschillen. Klassieke rododendrons zijn wintergroen en behouden hun bladeren tijdens de wintermaanden. Buitenazalea's zullen hun bladeren tijdens de winter meestal laten vallen. De indrukwekkende rododendron is, mede dankzij zijn hoogte en zijn grote bloemen, een populaire kandidaat in de tuin. De delicatere kamerazalea's zijn daarentegen ideaal om binnenshuis te houden.

Als kamerazalea zijn er tal van populaire soorten die je huis zullen opfleuren. Hierbij gaat het meestal om cultivars van de potazalea (Rododendron simsii). Bepaalde soorten van de Japanse Satsuki-azalea's (Rhododendron indicum) zijn dankzij hun bloemen vooral populair als bonsai in huis.

Kamerazalea's worden 15 tot 40 centimeter hoog en vormen zo een echte blikvanger in huis. Ze zijn met verschillende bloemkleuren beschikbaar : rood, paars, oranje, wit, ... De variëteit "Oase de Lo" maakt bijvoorbeeld indruk met zijn weelderige, dubbele roze bloemen. Geef je eerder de voorkeur aan klassiek wit, dan kan je kiezen voor de prachtige variant "Christine Belli".

Voor de tuin zijn vooral zomergroene soorten, die hun bladeren in de winter verliezen, heel geliefd. Hier denken we vooral aan de zomergroene azalea's en de Japanse azalea's, die ons weten te bekoren met hun paarsroze bloemen. Deze buitenazalea's bloeien aanzienlijk later dan de winterbloeiende kamerazalea's - meestal van april tot augustus.

Kamerazalea's bloeien voornamelijk in de winter en in de lente - van december tot maart, afhankelijk van de variëteit. Hierdoor kunnen ze woonkamers tijdens de winter opfleuren. Na de bloei moet je de opgedroogde plantendelen verwijderen (als ze nog niet afgevallen zijn). Zoniet gaan ze snel rotten.

In hun land van oorsprong - bergachtige streken van China en Japan - groeien azalea's op heel koele, vochtige locaties. De huidige rassen zijn echter robuuster geworden tegen de levensomstandigheden binnenshuis. Ze houden van een kamertemperatuur van 15 tot 18°C. Tijdens de middaguren is een lichtrijk plekje zonder direct zonlicht maar ook niet te warm, ideaal. Als de plant het te warm krijgt, zullen de bloemen namelijk sneller uitbloeien. Hoe koeler de plant staat, hoe langer ze zal bloeien. We raden je dan ook aan om je azalea niet in de verwarmde woonkamer of boven een verwarming te plaatsen. Een koele slaapkamer of een lichtrijke trappenhal zijn ideaal.

Als je je plant hebt aangekocht, dan moet je ze langzaam aan laten wennen aan de warme omgeving. De eerste dagen kan je je azalea plaatsen op een plekje bij een temperatuur van 10 tot 12°C. Als de bloemen al volledig ontwikkeld zijn, kan de azalea meestal beter overweg met warmere locaties.

Vanaf midden mei - als de temperatuur het toelaat - kan je je azalea buiten een schaduwrijk plekje geven, vb. onder een loofboom. Je kan de kamerplant gewoon samen met de pot in de grond plaatsen. Zo kan je de plant gemakkelijker verzorgen. Net voordat de wintertemperaturen aanbreken, moet de azalea terug naar binnen verhuizen. Ook hier moet je de plant voorzichtig laten wennen aan de warmere temperaturen door ze enkele dagen op het koelste plekje van je woning te plaatsen (vb. op de grond of in de slaapkamer).

Vallen de knoppen of bladeren van je azalea af? Vermoedelijk staat je plant niet op de juiste plaats. Probeer een andere standplaats uit. Mogelijks zal de bloeiende plant terug heropleven.

Azalea's behoren tot de groep van de zogenaamde zuurminnende planten. Dit betekent dat ze de voorkeur geven aan een zure grond met een pH-waarde tussen 4 en 5,5. Gebruik bij de aanplanting van je azalea's daarom een speciale potgrond voor rododendrons, zuurminnende planten of heideplanten. Om wateroverlast te voorkomen en de wateropslagcapaciteit voor je azalea's te verbeteren, kan je 1/4 van de pot vullen met puimsteenkorrels.

Kamerazalea's hebben meestal veel water nodig. Vooral tijdens de bloeiperiode moet je voldoende water voorzien.

TIJDENS DE ZOMER

Heeft je azalea tijdens de zomermaanden buiten gestaan, dan hoef je de gietbeurten niet sterk aan te passen. De azalea zal een enkele regenbui goed kunnen verdragen. De kamerplant zal echter onvoldoende water ter beschikking hebben door de regen alleen, vooral als ze onder een loofboom staat. Daarom raden we je aan om je plant 1 tot 2 maal per week met kalkvrij water te begieten.

TIJDENS DE WINTER

Het is cruciaal om ook tijdens de wintermaanden voor voldoende water te zorgen. Een vuistregel : hoe hoger de temperaturen, hoe meer water de plant nodig heeft. Om je azalea gehydrateerd te houden, moet je de pot af en toe onderdompelen in een emmer water tot er geen luchtbellen meer verschijnen. Het overtollige water moet je vervolgens laten afdruipen. Een andere optie is om je azalea via de onderzetter water te geven. Zo krijgen de wortels de kans om de nodige hoeveelheid water op te nemen. Het resterende water moet na een half uur worden weggegoten zodat de wortels niet gaan rotten. Idealiter wissel je de beide opties af : een maal onderdompelen, een maal via de onderzetter water geven. 

Omdat kamerazalea's niet van natte voeten houden, moet je vóór een gietbeurt steeds controleren of de potgrond al is opgedroogd. Toch mag de wortelkluit niet volledig uitdrogen. Houd de grond steeds gelijkmatig vochtig. Als de eerste knoppen al in de herfst aan je plant verschijnen, kan je het aantal gietbeurten verminderen. Tijdens de wintermaanden verdampt de plant namelijk aanzienlijk minder water. Gebruik bij het begieten steeds kalkvrij leidingwater of regenwater. De plant is heel gevoelig voor kalk.

Je azalea kijkt tijdens de zomer uit naar extra voedingsstoffen. Deze zullen je plant helpen om sterke toppen te ontwikkelen en mooie bloemen te produceren. Gebruik hierbij een aangepaste meststof voor rododendrons/azalea's die is afgestemd op de specifieke behoeften van de plant. Tijdens de winter heeft de plant ook voedingsstoffen nodig (maar in mindere mate) om haar mooie bloemkleuren te behouden.

Om de twee tot drie jaar kan je je azalea verpotten in een portie verse potgrond. Hierbij is het belangrijk dat de afvoergaten in de bodem van de pot niet verstopt raken. Bedek de bodem van de pot met een laagje puimsteenkorrels om wateroverlast te vermijden. 

De ideale periode om azalea's te verpotten is in het begin van de lente, na de bloeiperiode. Maak de wortels daarbij lichtjes los om de ontwikkeling van nieuwe wortels en de groei van de plant te stimuleren. Geef je azalea daarna goed water.

Een foutieve standplaats of een verkeerde verzorging van je azalea zal de ontwikkeling van ziekten bevorderen. Aanhoudende wateroverlast kan leiden tot wortelrot. Ook droogte heeft een negatief effect op de plant. Opgedroogde bloemen zullen je erop wijzen dat je opnieuw moet water geven. Als de wortelkluit te vaak opdroogt, dan kan je kamerazalea worden aangetast door spintmijten. Ook een droge verwarmingslucht of een te lage luchtvochtigheid zullen de uitbreiding van insecten bevorderen. De luchtvochtigheid kan je verhogen door je plant met water te bespuiten. Dit wordt echter niet aanbevolen omdat er een risico bestaat dat de bloemen gaan rotten en schimmelziekten zich gaan ontwikkelen. Als je spintmijten opmerkt, moet je de plant zo snel mogelijk behandelen met een geschikt product.