Norfolk-spar (kamerden)

De kamerspar komt oorspronkelijk van de Norfolkeilanden die ten oosten van Australië liggen. In het wild kunnen de bomen tot wel 70 meter hoog worden. De beroemde zeevaarder James Cook had de sparren opgemerkt en in 1773 voor het eerst een exemplaar naar Engeland gebracht. Omdat de Norfolkspar niet winterhard is in onze contreien, wordt hij sindsdien in potten in de woonkamer of in de veranda gehouden waar hij een hoogte van maximaal 2 meter kan bereiken.

De belangrijkste reden waarom de meeste kamersparren enkele maanden na Kerstmis afsterven, is een verkeerde standplaats. In hun thuisland (de Norfolkeilanden) zijn de sparren gewend aan temperaturen van maximaal 25°C in de zomer en 15°C in de winter. In onze woonkamer is het klimaat voor de Araucaria heterophylla gewoonweg te warm en te droog.

De perfecte standplaats voor kamersparren in de winter is een lichtrijke ruimte met temperaturen van niet meer dan 18 tot 20°C. Je kan de spar het beste in een onverwarmde ruimte met grote ramen of in een koele veranda plaatsen. Als je met Kerstmis je kamerspar in een verwarmde ruimte wilt plaatsen, moet je gedurende deze periode voor voldoende water zorgen - bijvoorbeeld met een sproeifles of een speciale bladverzorgingsspray. Na maximaal twee weken moet je de spar uit de "woonkamersauna" halen en naar een koelere plaats verhuizen.

In de zomer mag je kleine kamerspar gerust wat frisse lucht opsnuiven. Je moet er echter voor zorgen dat de boom niet wordt blootgesteld aan de felle middagzon bij temperaturen boven 25°C. Hiervoor kan je de spar in juni het beste laten wennen op een half beschaduwde plek in de tuin of op het balkon. Als je buiten geen ruimte hebt, kan je de kamerspar de zomer laten doorbrengen nabij een oost- of westgeoriënteerd raam met veel lichtinval. In kamers met zuid-georiënteerde ramen is het veiliger om de spar een paar meter van het raam te plaatsen. Zo vermijd je dat de plant snel uitdroogt in de beperkte hoeveelheid grond.

Een spar die in een pot wordt gehouden? Voor een lang leven binnenshuis is het heel belangrijk dat de spar zich goed voelt in zijn pot. De grootste vijand voor kamersparren in potten is wateroverlast. Zorg er daarom voor dat de drainagegaten in de bodem van de pot altijd vrij blijven en giet overtollig water altijd direct weg. Ook de textuur van de potgrond is cruciaal om ervoor te zorgen dat de potgrond niet te vochtig is. Zoals bij alle naaldbomen houdt ook de kamerspar van een licht zure bodem met een hoog aandeel aan zand. De ideale potgrond voor kamersparren is dan ook een potgrond voor heideplanten die je luchtiger maakt door er een flinke portie zand doorheen te vermengen.

Om ervoor te zorgen dat de wortels in de pot niet gaan rotten, is het erg belangrijk dat de wortelkluit van de spar goed kan uitdrogen alvorens je opnieuw water geeft. Als de spar teveel water krijgt, zal hij snel zijn naalden laten vallen en geelkleuren. Het is handig om de vegetatiecyclus te kennen :

• In het voorjaar en de zomer, wanneer de kamerspar groeit en het warm is, kan het nodig zijn om wekelijks water te geven.
• De situatie is anders tijdens het koude seizoen, wanneer de boom overwintert en bijna geen water nodig heeft. In de winter (op een koele plaats) hoef je je kamerspar dus misschien 2 tot 3 maanden lang helemaal geen water te geven.

Norfolk-sparren krijgen trouwens het liefst kalkarm regenwater.

Zoals alle potplanten, die slechts over een beperkte hoeveelheid potgrond beschikken, moeten ook kamersparren regelmatig worden bemest. Zoniet zijn de essentiële voedingsstoffen na 1 tot 2 jaar volledig opgebruikt en zal de plant langzaam vergaan. Ook bij de bemesting staat de vegetatiecyclus van de plant op de voorgrond :

• Van april tot september, wanneer de spar groeit, kan je om de 3 tot 4 weken een portie vloeibare meststof aan het gietwater toevoegen.
• In oktober moet je de hoeveelheid meststof geleidelijk aan verminderen.
• Van november tot februari hebben kamersparren helemaal geen voedingsstoffen nodig.
• In maart kan je beginnen met een milde meststof om de spar uit zijn winterslaap te halen.

Bij een goede verzorging is de potgrond van de kamerspar na drie tot vier jaar meestal compleet doorworteld. Dan is het tijd om te verpotten. Meer ruimte betekent echter ook dat de boom in de loop der jaren steeds groter zal worden. Als je wilt vermijden dat de spar 1 meter of zelfs hoger wordt, kan het zinvol zijn om voldoende meststof te gebruiken. Zo krijgt de naaldboom in de oude pot alle voedingsstoffen die hij nodig heeft om er gezond uit te zien. Zo kan het interval tussen het verpotten worden verlengd tot 6-7 jaar.

Een kamerspar snoeien moet zoveel mogelijk vermeden worden. Dan zal de uniforme groeivorm van de boom namelijk niet volledig kunnen herstellen. Het is beter om ervoor te zorgen dat de boom symmetrisch groeit op een lichtrijke locatie. Dit kan je heel eenvoudig bereiken door de pot regelmatig te draaien zodat de takken van alle kanten evenveel licht krijgen.

Vooral wanneer kamersparren tijdens de winter op een warme locatie staan, zijn ze heel geliefd bij wolluizen. Ook tripsen nestelen zich graag aan het begin van de naalden en zijn daardoor nauwelijks te herkennen. Om van de bladzuigers af te komen, kan je de kamerspar behandelen met een geschikt bestrijdingsmiddel voor kamerplanten.